دوشنبه 13 جوزا. خیرالبیان
تهران و طالبان
در خبرها آمده است که یک هیات از گروه طالبان به تهران سفر کرده است. براساس برخی از اخبار که در صفحات اجتماعی به نشر رسیده است، گفته شده است که در ترکیب این هیات علاوه بر سید طیب آغا که فرد مورد اعتماد ملا محمدعمر رهبر گروه طالبان است، نعمت‌الله نعمانی و شمس‌الدین پهلوان نیز حضور دارند. هم‌چنین گفته شده است که این هیات از قطر به تهران رفته است. وقتی سفر هیات طالبان به تهران به نشر می‌رسد، این سوال خلق می‌شود که چشم‌انداز همکاری ایران و طالبان چه نفع و یا ضرری را برای منطقه در پی خواهد داشت.
در واقع می‌توان گفت که وجه تشابه طالبان با تهران در همین است که هر دو با ایالات متحده امریکا و کشورهای غربی سر عناد دارند.
یکی از علل و عوامل اصلی همکاری تهران با طالبان این است که تهران می‌خواهد از طالبان به‌عنوان یک ابزار در جهت پیچاندن ایالات متحده امریکا در افغانستان استفاده کند. ایالات متحده‌ی امریکا یکی از کشورهایی است که رهبری ایجاد جبهه بین‌المللی در مخالفت با برنامه‌های هسته‌ای ایران را دارد. از سوی این جبهه تحریم‌های شدیدی بر ایران وضع شده است و این تحریم‌ها ایران را از نظر اقتصادی متاثر کرده است. در چنین وضعیتی اگر ایالات متحده امریکا در افغانستان با مشکل مواجه شود و یا اگر پلان‌هایی که در چوکات همکاری‌های استراتژیک و امنیتی بین افغانستان و امریکا تدارک دیده شده است، عملی نشود، برای تهران می‌تواند یک خبر خوش محسوب شود.
از سوی دیگر ایران نیز می‌کوشد در برابر این جبهه مقابله کند. طبیعی است که در این مقابله هر چیزی‌که بتواند به‌کار ایران بیاید از سوی این کشور مورد توجه قرار خواهد گرفت. طالبان افغانستان یکی از ابزارهای خوبی است که ایران می‌تواند در مقابله با امریکا از آن استفاده کند. از همین‌رو است که دیده می‌شود نمایندگانی از آدرس طالبان به تهران می‌روند.
در واقع می‌توان گفت که وجه تشابه طالبان با تهران در همین است که هر دو با ایالات متحده امریکا و کشورهای غربی سر عناد دارند. ایران به‌خاطر عدم توافق بر سر برنامه‌های هسته‌ای با کشورهای غربی مخالفت دارد و طالبان نیز برای قدرت‌گیری مجدد در افغانستان بر ضد نیروهای این کشورها در افغانستان می‌جنگند. این وجه تشابه می‌تواند باعث شود که ایران و طالبان از یک‌دیگر حمایت کنند.
این وجه تشابه اکنون توانسته است بر بسیاری از وجه تمایزاتی که بین ایران و طالبان در گذشته و حال وجود داشته است غلبه کرده و این دو را در برابر امریکا و متحدان غربی‌اش متحد سازد. در گذشته طالبان با کشتن دیپلومات‌های ایرانی در مزارشریف، این کشور را تا سرحد ورود به جنگ با خود پیشبرده بود. اما اکنون ورق برگشته است و طالبان و ایران در مبارزه با امریکا و کشورهای غربی در یک خط قرار گرفته‌اند.
البته این موضوع سبب شده است تا برخی از کارشناسان نسبت به این موضوع انتقاد کرده و آن را بر خلاف تعهدات رسمی تهران بدانند. دولت ایران از نظام سیاسی موجود در افغانستان و تحولات و تغییرات صورت گرفته در افغانستان حمایت کرده است. از این‌رو توقع می‌رود که این کشور از کابل به‌شدت حمایت کرده و مخالفانش را مورد توجه قرار ندهد.
اما علیرغم این انتظار و علیرغم اعلام همکاری دیده می‌شود که برخورد دوگانه با دولت افغانستان از سوی برخی از همسایگان از جمله ایران و پاکستان وجود دارد. پاکستان نیز به‌صورت رسمی همواره از حمایت از کابل سخن گفته است و خود را شریک کابل در مبارزه با شورشیان مسلح مخالفش عنوان کرده است. اما در عمل این گونه نبوده است و دیده شده است که بار بار مواردی از حمایت نهادهای دولتی پاکستان از جمله آی‌اس‌آی از گروه طالبان خبر داده شده و در این مورد گزارش شده است.
این نشان می‌دهد که برخی از کشورهای همسایه رفتار دوگانه نسبت به افغانستان دارند. در این میان تهران و اسلام‌آباد علیرغم اعلام همکاری با دولت کابل و اعلام حمایت از ثبات در افغانستان و استقرار دولت مقتدر در کابل، از مخالفان مسلح دولت افغانستان حمایت کرده‌اند. این رفتار دوگانه به این لحاظ صورت می‌گیرد که تهران پیروزی طالبان را شکست ایالات متحده امریکا به‌عنوان یکی از دشمنانش می‌داند و اسلام‌آباد نیز پیروزی طالبان را تضعیف دولت افغانستان و زمینه‌ساز نفوذ عمیق اسلام‌آباد بر کابل می‌شمارد.
از همین‌رو است که دیده می‌شود پاکستان از طالبان حمایت می‌کند و آن‌گونه که بار بار در گزارش‌ها منتشر شده است، آی‌اس‌آی که یک نهاد رسمی دولتی است، همواره از گروه‌های شورشی برای تدارک و اجرای حملات انتحاری و تهاجمی در افغانستان حمایت کرده است. از سوی دیگر در خصوص تهران نیز بار بار گزارش‌هایی به نشر رسیده است که از حزب اسلامی و گروه طالبان به نحوه غیرمشهودی حمایت کرده است.
از سوی دیگر ایران نیز می‌کوشد در برابر این جبهه مقابله کند. طبیعی است که در این مقابله هر چیزی‌که بتواند به‌کار ایران بیاید از سوی این کشور مورد توجه قرار خواهد گرفت. طالبان افغانستان یکی از ابزارهای خوبی است که ایران می‌تواند در مقابله با امریکا از آن استفاده کند. از همین‌رو است که دیده می‌شود نمایندگانی از آدرس طالبان به تهران می‌روند.
در واقع می‌توان گفت که وجه تشابه طالبان با تهران در همین است که هر دو با ایالات متحده امریکا و کشورهای غربی سر عناد دارند. ایران به‌خاطر عدم توافق بر سر برنامه‌های هسته‌ای با کشورهای غربی مخالفت دارد و طالبان نیز برای قدرت‌گیری مجدد در افغانستان بر ضد نیروهای این کشورها در افغانستان می‌جنگند. این وجه تشابه می‌تواند باعث شود که ایران و طالبان از یک‌دیگر حمایت کنند.
این وجه تشابه اکنون توانسته است بر بسیاری از وجه تمایزاتی که بین ایران و طالبان در گذشته و حال وجود داشته است غلبه کرده و این دو را در برابر امریکا و متحدان غربی‌اش متحد سازد. در گذشته طالبان با کشتن دیپلومات‌های ایرانی در مزارشریف، این کشور را تا سرحد ورود به جنگ با خود پیشبرده بود. اما اکنون ورق برگشته است و طالبان و ایران در مبارزه با امریکا و کشورهای غربی در یک خط قرار گرفته‌اند.
البته این موضوع سبب شده است تا برخی از کارشناسان نسبت به این موضوع انتقاد کرده و آن را بر خلاف تعهدات رسمی تهران بدانند. دولت ایران از نظام سیاسی موجود در افغانستان و تحولات و تغییرات صورت گرفته در افغانستان حمایت کرده است. از این‌رو توقع می‌رود که این کشور از کابل به‌شدت حمایت کرده و مخالفانش را مورد توجه قرار ندهد.
اما علیرغم این انتظار و علیرغم اعلام همکاری دیده می‌شود که برخورد دوگانه با دولت افغانستان از سوی برخی از همسایگان از جمله ایران و پاکستان وجود دارد. پاکستان نیز به‌صورت رسمی همواره از حمایت از کابل سخن گفته است و خود را شریک کابل در مبارزه با شورشیان مسلح مخالفش عنوان کرده است. اما در عمل این گونه نبوده است و دیده شده است که بار بار مواردی از حمایت نهادهای دولتی پاکستان از جمله آی‌اس‌آی از گروه طالبان خبر داده شده و در این مورد گزارش شده است.
این نشان می‌دهد که برخی از کشورهای همسایه رفتار دوگانه نسبت به افغانستان دارند. در این میان تهران و اسلام‌آباد علیرغم اعلام همکاری با دولت کابل و اعلام حمایت از ثبات در افغانستان و استقرار دولت مقتدر در کابل، از مخالفان مسلح دولت افغانستان حمایت کرده‌اند. این رفتار دوگانه به این لحاظ صورت می‌گیرد که تهران پیروزی طالبان را شکست ایالات متحده امریکا به‌عنوان یکی از دشمنانش می‌داند و اسلام‌آباد نیز پیروزی طالبان را تضعیف دولت افغانستان و زمینه‌ساز نفوذ عمیق اسلام‌آباد بر کابل می‌شمارد.
از همین‌رو است که دیده می‌شود پاکستان از طالبان حمایت می‌کند و آن‌گونه که بار بار در گزارش‌ها منتشر شده است، آی‌اس‌آی که یک نهاد رسمی دولتی است، همواره از گروه‌های شورشی برای تدارک و اجرای حملات انتحاری و تهاجمی در افغانستان حمایت کرده است. از سوی دیگر در خصوص تهران نیز بار بار گزارش‌هایی به نشر رسیده است که از حزب اسلامی و گروه طالبان به نحوه غیرمشهودی حمایت کرده است.
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen