اسلامیزه ساختن سیاست در ترکیه

داکتر ثنا نیکپی

هشتم جنوری 2014                  

کانادا

اسلامیزه ساختن سیاست در ترکیه، یک راه طولانی بوده است

                       

ترکیه دستخوش پرخاش های میان حزبی، مناقشه های فکری و بروز تضاد های تمدنی گردیده است که این مسایل در یک مقابله طولانی گذشته های تاریخ این کشور ریشه دارد. اصول مستحکم سکولاری در سیاست و گرایشات دینی حمایت شده از خارج ترکیه را از آوان موجودیت جمهوری ترکیه تا امروز مجدانه همرایی کرده است و اکنون در گردباد تغییرات در کشورهای اسلامی با حمایت و مداخله غرب ترکیه نیز به این روند توفانی کشانده می شود. گرچه در مقایسه با افغانستان، عراق، لیبی و سوریه ، ترکیه از متحدین دیرینه غرب و عضو فعال ناتو می باشد، رویهمرفته این خصوصیات ترکیه هم نتوانسته است که این کشور را از برنامه های عقبگردی و برقراری رژیم های دینی در امن داشته باشد. پیشبینی نمی کنم که ترکیه هم در منجلاب سوریه یا عراق غرق خواهد شد، هدف من معرفی محرکه های مشابه یی که شماری از کشور را در گرداب بی ثباتی ، نفاق و جنگ غرق کرده، میباشد که این بار به گونه پیشرفته تر و با استفاده از آزادی و دموکراسی، انتخابات و احزاب داخلی در ترکیه متبارز شده است.

برای معرفی وضع جاری در ترکیه ابتدا معلوماتی را در باره شخصیت های سیاسی این کشور از دو طرف (سکولار و دینی) با استفاده از متون نشره شده در دانشنامه ها تهیه کرده ام تا خواننده را در روشنی واقعیت های تاریخی و ماجرای جنگ درازمدت دولت سکولار و دینی قرار داده و به این شیوه با بیان مثال ها و فاکت ها و نتیجه گیری وضع کنونی ترکیه را ریشه یابی کنم.

               

""مصطفی کمال اتاترک

اتاترک اولین رییس جمهور و اساسگذار جمهوری ترکیه است. او در جنگ دوم جهانی افسر ارتش ترکیه بود که شاهد شکست امپراتوری ترکیه در جنگ اول جهانی نیز بود و جنبش ملی ترکیه را در آزادی ترکیه رهبری میکرد. بعد از پیروزی در جنگ دست به اصلاحات عمیق نظامی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی زد. تا اعتبار و وقار ترکیه را در چهارچوب یک کشور سکولار مدرن و دموکراتیک اعاده نماید. تحت رهبری اتاترک ترکیه به اصلاحات مدرن و پیشرفت های جدی دست یافت.

اتاترک فورمول نیرومندی و رفاه کشورش را در پالیسی دولت سکولار طرح و تحقق بخشید و آنرا از مداخله عقب گرایان دینی مصئون ساخت. برنامه ها و اقدامات ظلمتگرایان دینی را  شدیدا سرکوب کرد.  با اجرای این سیاست مسیر حرکت ترکیه را برای دهه ها بعد از مرگش نیز تعیین نمود. زیرا او عاملین ترقی و خوشبختی و همچنان محرکه های ظلمت و عقبگردی را در کشور تشخیص و نقش آنها را در امور کشور معین کرده بود.

در باره مرگ تورگوت وزال

محمود فاضلی در باره مرگ تورگوت وزال رییس جمهور ترکیه می نویسند: "احمد اوزال» پسر «تورگوت اوزال» رییس جمهوری فقید ترکیه با مراجعه به دادستانی ترکیه، گزارش مربوط به نتایج کالبد شکافی از جسد پدرش را دریافت کرد. فرزند اوزال پس از ترجمه این گزارش برای دستیابی به نتیجه قطعی در مورد علت مرگ پدرش آن را به مراجع ذیصلاح در سه کشور ارسال خواهد کرد. گفته می‌شود وی در صدد تحقیقات مراجع خارجی برای دستیابی به علت اصلی مرگ پدرش می‌باشد.

وی در گذشته با متهم کردن «دولت در پرده» ترکیه مدعی شده بود« با اینکه مواد سمی در جسد پدرم کشف شده است ولی این امکان وجود دارد که دولت در پرده ترکیه مانع از افشای حقایق شود. بررسی مرگ مشکوک «تورگوت اوزال» همچنان ادامه دارد و این احتمال وجود دارد که کشورهای آلمان، فرانسه و برخی دیگر از کشورهای کوچک شمال اروپا در مسموم کردن وی دست داشته باشند.".

                                    

عبدالله گل

عبدالله گل که تحصیلات خود را در رشته اقتصاد در دانشگاه اسلامی ترکیه به پایان رسانید و دو سال به تحصیلاتش در لندن ادامه داد و در آنجا در کمیته اجرایی فدراسیون جامعه اسلامی محصلان در لندن کار کرد و رتبه علمی اکادمیک بدست آورد و در سال 1992 درجه علمی دوکتورا را از دانشگاه استانبول ودو دوکتورای افتخاری را از کشور های خارجی بدست آورد. در سال های 1983-1991 در بانک انکشافی اسلامی کار کرد

عبدالله  در سال های 1991-1195 در حوزه انتخاباتی قیصری به پارلمان راه باز کرد و با استفاده از مصونیت پارلمانی حملاتش را بالای حکومت سکولار که توسط مصطفی کمال اتاترک پایه گذاری شده بود، آغاز کرد.

در سال 1999 در جمع اساسگذاران حزب عدالت و توسعه، سیاست محافظه کارانه را اخیار کرد.  زمانیکه در سال 2002 حزب عدات و توسعه در انتخابات برنده شد، عبدالله گل نخست وزیر ترکیه شد. عبدالله گل در سایه پخش مفکوره های نزدیکی ترکیه با جهان و عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا در مارچ 2005 وزیر خارجه ترکیه شد. در سال 2007  اردوغان صدراعظم ترکیه عبدااله گل را در پست ریاست جمهوری ترکیه پیشنهاد کرد و بعد از به راه اندازی پرخاش های سیاسی در می 2007 عبدالله گل اولین رییس جمهوری بود که از جانب احزاب سیاسی اسلامی به قدرت رسید.

رجب طیب اردوغان

اردوغان متولد 1954م در استانبول ، نخست وزیر برحال ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه ترکیه می باشد. دانشنامه ویکیپیدیا در باره اردوغان می نویسد: " اردوغان در مدرسه مذهبی امام خطیب و مدرسه عالی اقتصادی و تجاری آکسارای که بعداً به دانشکده علوم اقتصادی و اداری دانشگاه مرمره تغییر نام داد، تحصیل کرده‌است. او مدتی نیز در یک باشگاه فوتبال محلی به شکل نیمه حرفه‌ای بازی می‌کرده‌است. اردوغان سپس در اداره حمل و نقل شهر استانبول شروع به کار کرد. اما در سال ۱۹۸۰ با رد تقاضای رئیس خود برای تراشیدن ریش از ادامه کار امتناع کرد."  

اردوغان از دو موضوع در امور سیاسی کشور خود را محکم کرد. بیانیه ضد اسراییلی وی در داووس سویس که مورد استقبال مردم قرارد گرفت و دوم طرح برنامه نزدیکی و تلاش برای عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا. ""

عزیز احمد فرد در سایت رادیوی جهانی فرانسه(آر اف آی) می نویسد: " موجی از تصفیه، که در روزهای گذشته، در صفوف پلیس ترکیه صورت گرفت، وزیر داخله، یا وزیر کشور ترکیه، امروز فرمانی را امضا کرد، که بر اساس آن، 16 تن از مسئولین عالی رتبۀ پلیس، به شمول معاون رئیس امنیت ملی این کشور و مسئولین امنیتی شهرهای بزرگی چون، آنکارا، ازمیر، آنتالیا و دیارباکیر از کار برکنار شدند. بر اساس برآورد روزنامه های ترکیه، با این تصفیۀ جدید، تعداد کسانیکه از نیمۀ ماه دسامبر، تا امروز، از کار برکنار شده اند، به 700 نفر میرسد. 350 تن آنان سه شنبه در پایتخت این کشور، از وظیفه برکنار شدند. از سوی دیگر، یکی از دادستانان مهم ترکیه، که مسئول تحقیق در قضیۀ «ذکریا اوز» بود، هم متعاقب افشا شدن این که او تعطیلاتش را در دوبی، به مصرف یکی از مهمترین شرکت های بخش ساختمانی سپری کرده بود، بصورت موقت، از کار برکنار شد. شرکتی که او را مهمان کرده بود، یکی از متهمان پرونده ای است، که او مسئولیتش را بعهده داشت. از سوی دیگر، حزب رجب طیب اردوغان، یعنی حزب عدالت و توسعه، طرحی برای ازدیاد قدرت قوۀ اجرائیه در برابر قوه قضاییه پیشنهاد کرده است. این طرح در ساختار شورای عالی قضا تغیراتی بوجود خواهد آورد و به این ترتیب، ریاست این شورا، به دست معاون وزیر دادگستری و با وزیر عدلیه قرار خواهد کرفت. قوه قضاییه و پولیس ترکیه از نیمۀ ماه دسامبر به اینطرف مورد انتقاد شدید اردوغان قرار دارند، نخست وزیر ترکیه، متعاقب افشا شدن موارد متعدد فساد در دستگاه حکومتی این دو نهاد را متهم به کودتای قضایی، بر ضد حکومت میکند" .

سایت خبری "دوچه وله " المان، می نویسد: " نخست وزیر ترکیه اتهامات جاری علیه نزدیکان خود را "دسیسه خارجی" نامیده و دستگاه قضایی و پلیس را متقابلا به تشکیل"دولت در دولت" متهم کرده است.

اردوغان روز شنبه چهارم ژانویه صراحتا از تلاش برای کودتا علیه دولت خود سخن گفت. او گفت که دولت بر اساس رای مردم سر کار آمده و این کودتایی علیه مردم نیز هست. اردوغان تاکید می‌کند که پلیس و دستگاه قضایی، موضوع فساد را از وی پنهان نگاه‌داشته‌ بودند. طبق شواهد موجود، بسیاری از سیاستمداران حزب حاکم "عدالت و توسعه" در خرید و فروش غیرقانونی نفت و طلای ایران در پوشش پروژه‌های ساختمانی و عمرانی دست داشته‌اند. پسر اردوغان، بلال نیز در بین متهمان است."

"دوچه وله " همچنان می نویسد: "جنجال رشوه‌خواری در ترکیه به دعوای قدرت میان اردوغان، رهبر حزب اسلامگرای "عدالت و توسعه" و جنبش فتح‌الله گولن، شیخ رقیب اردوغان باز می‌گردد که در آمریکا ساکن است. گولن پیش‌تر از همقطاران و همراهان اردوغان بوده و نفوذ بسیاری نزد مقامات قضایی و پلیس ترکیه دارد."

فتح الله گولن کیست؟

ویکیپیدیا گولن را به شرح ذیل معرفی می کند:" محمد فتح الله گولن واعظ، نویسنده و تدریس کننده علوم اخلاقی و الهیات اهل ترکیه است که در تبعیدی خودخواسته در پنسیلوانیای آمریکا زندگی می کند.

گولن در طول عمر خود مشغول تدریس نسخه ای پیشرفته از اسلام با عنوان "اسلام آناتولیایی" که مبتنی بر آموزه های یک عالم اسلامی به نام سعید نورسی بوده است. در تفکر گولن که عمیقاً معتقد به مدارا و تسامح است؛ هرگونه تروریسم شدیداً محکوم است و او معتقد به گفتگوی بین ادیان الهی و پیروان کتاب های آسمانی است و خود او برای چنین گفتمان هایی با واتیکان و برخی مراکز مذهبی یهودی بارها پیشقدم شده است. در فضای فکری ترکیه گولن به عنوان شخصی محافظه کار و میانه رو و در عین حال مذهبی محسوب می شود. او از ایده حجاب برای زنان حمایت می کند و شاگردان و پیروان خانم او غالباً روسری به سر می کنند."

همچنان سایت "سمارت نیوز انجن  وی را  منادی «اسلام میانه» یا مجری «اسلام آمریکایی" خوانده است." این سایت علاوه می کند: "اردوغان در سخنرانی‌های اخیر خود برخی کشورها را متهم به دخالت در امور داخلی ترکیه کرده و تلویحاً آمریکا را عامل این سناریوسازی علیه دولت خواند."

نتیجه گیری: همانطوریکه در افغانستان چندین بار قدرت با فشار و حمایت خارجی تبدیل شد و حالا هم تلاش برای بازگشت طالبان به قدرت سیاسی افغانستان ادامه دارد، سوالات زیاد را در ذهن هر انسان متفکر رقم می زند:

 آیا غرب می خواهد قدرت را در ترکیه از اسلامیست های نسبتا لیبرال و آزاد به اسلامیست های سنتی و وابسته منتقل شود؟

سرنگونی  حکومت های سکولار در عراق، لیبی، ، سوریه و افغانستان و انتقال قدرت به نیرو های تیزرو اسلامی که توان و استعداد تشکیل حکومت را ندارند و کشورهای شان را به میدان جنگ و خونریزی تبدیل کرده اند با این روند مشابهت ندارد؟

آیا استفاده از فساد در تضیعف حکومت اردوغان همان تکتیک استفاده از فساد در افغانستان نیست؟

آیا این برنامه های جهانی که در کشور های اسلامی و ملل شرق عملی می شود، از یک دست اداره نمی شود؟

آیا مسموم کردن رهبران ترکیه  مانند تورگوت وزال و سلیمان دمیرل دسایس بزرگ و مشابه به توطئه های جهانی نیست؟

     

      پس اسلامیزه کردن دولت ترکیه در دو مرحله صورت گرفته که مرحله اول آن به شکل تدریجی، توام با انعطاف و استفاده از رهبران معتدل اسلامی بوده که حالا این مرحله پایان یافته و مرحله دوم آن که حمایت از رهبران سنتی مانند فتح الله گولن باشد فرا رسیده است. این مرحله زمانی به پختگی و اجرا در می آید که غرب با قدرت های بزرگ دیگر در درگیری و رویارویی قرار دارد که تحقق برنامه تغییر قدرت در ترکیه را به مراتب دشوار تر می سازد.

در اخیر باید گفت قضیه ترکیه به ما آموزش میدهد که در صورت دوستی با غرب هم نمی توان از برنامه های پیچیده آنها در امان بود. ترکیه نزدیکترین متحد غرب و عضو پیمان نظامی ناتو در مقابل ماشین اتومات و کور سیاست جهانی با افغانستان و سوریه تفاوتی نداشته است. 

        ممکن ترکیه از این بحران موفقانه بدر آید، احزاب اسلامی معتدل که در قدرت هستند در سازش با نیروهای سکولار ترکیه را نجات دهند، ولی نیت غرب در بی ثبات ساختن ترکیه بخاطر منافع شان آشکار و انکار ناپذیر است.