میرحسین مهدوی
هزاره، سید ، احترام و اختلاف
چندی است که صفحه ی استاد مظفری محل نزاع و گفتگوی بسیار جدی یک بحث اجتماعی بسیار مهم شده است. در این گفتگو ها یک عده از سادات هزاره با استناد به بعضی از منابع نقلی در پی آنند که برتری سادات را نسبت به غیر سادات ثابت نمایند. در بعضی از این احادیث سادات از آنجایی که ذریه ی پیامبر گرامی اسلام می باشند از دیگر مردم برتر دانسته شده و احترام به آنها بر همگان واجب شمرده شده است. من هرچند قصد ورود به این بحث را نداشتم اما حالا که دامنه ی این بحث بسیار گسترده شده گمان می کنم که ناگزیر از ورود به این بحث باشم. از آنجایی که خود نیز سید می باشم، سکوت در چنین موقعیتی ممکن است به معنی تایید سخنان برتری طلبانه ی تلقی شود.
به نظر من برای حل این مسئله و برای ورود به این بحث باید ببینیم که مسئله ی اصلی و پرسش کلیدی کدام است. فرقی هم نمی کند که بحث ما یک بحث عقل محور باشد و یا نقل محور. در این بحث اگر نتوانیم نقطه ی کلیدی گفتگو را پیدا کنیم به احتمال بسیار زیاد بحث ما وارد یک تنش عاطفی خواهد شد و حاصل همان خواهد گردید که تا حالا شاهد آن بوده ایم. عده ای از سادات همچنان به طبل برتری خویش خواهند نواخت و هزاره هایی نیز همچنان برای حذف موقعیت اجتماعی سادات تلاش خواهند کرد. به نظر من نقطه ی کلیدی بحث نه ادعای برتری که ” برتری ذاتی” سادات است. عده ای از سادات در تلاشند تا “برتری ذاتی” شان را نسبت به دیگران ثابت کنند. یعنی اینکه سادات فقط به خاطر اینکه سید اند و نه به خاطر کاری که کرده و یا عمل نیکی که انجام داده از همه ی افراد دیگر جامعه برتر و بهتر اند. این ادعا را اگر از متن مذهبی و دینی اش خارج کنیم و در یک متن و زمینه ی تحلیلی و غیر دینی بگذاریم سخنی است که هیچ کسی جرئت دفاع کردن از آنرا نخواهد داشت. در این جهان تکثر گرا که بشر از مرز رنگ ، خاک، خون و مذهب گذشته و به انسانیت و انسان محوری نزدیک شده است، طرح چنین ادعای برتری طلبانه نه تنها قابل دفاع نیست که شرم آور است. اما این ادعا را اگر در متن و زمینه ی نگرش دینی- مذهبی بگذاریم چه خواهد شد؟ اتفاقا بحث عده ای از سادات نیز همین است. آنان ادعا می کنند که به حکم خدا از دیگر افراد جامعه برترند. حالا سخن اینست که آیا چنین چیزی ممکن است؟ آیا خداوند حکم به برتری ذاتی و فطری عده ای خاصی داده است؟
Keine Kommentare:
Kommentar veröffentlichen